Radiofrequency Ablation
Τι είναι η θερμοπηξία με ραδιοσυχνότητες (RFA);
Η θερμοπηξία με ραδιοσυχνότητες (radiofrequency ablation – RFA), γνωστή επίσης ως νευροτομή ραδιοσυχνοτήτων, χρησιμοποιεί ραδιοκύματα για να δημιουργήσει ένα ρεύμα που θερμαίνει την απόληξη ενός αισθητήριου νεύρου. Η θερμότητα καταστρέφει αυτή την περιοχή του νεύρου, εμποδίζοντάς το να στέλνει πλέον σήματα πόνου στον εγκέφαλο. Η RFA μπορεί να προσφέρει μόνιμη ανακούφιση σε άτομα με χρόνιο πόνο λόγω αρθρίτιδας των σπονδυλικών αρθρώσεων, ιδιαίτερα στην μέση και την λεκάνη.
Οι στόχοι της RFA είναι:
- Να σταματήσει ή να μειώσει τον πόνο
- Να βελτιώσει την καθημερινή λειτουργικότητα
- Να μειώσει τον αριθμό των αναλγητικών που λαμβάνονται
- Να καθυστερήσει ή να αποτρέψει τη χειρουργική επέμβαση
Ποιες καταστάσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν με RFA;
Η RFA χρησιμοποιείται για τη θεραπεία:
- Του χρόνιου πόνου που προκαλείται από καταστάσεις όπως η αρθρίτιδα των αρθρώσεων της σπονδυλικής στήλης (σπονδύλωση) και ο πόνος στις ιερολαγόνιες (SI) αρθρώσεις σε περίπτωση ιερολαγονίτιδας
- Του πόνου στον αυχένα, την πλάτη ή το γόνατο
- Του πόνου σε καρκινοπαθείς ασθενείς
- Του πόνου στο πρόσωπο στην περίπτωση νευραλγίας τριδύμου
Πώς λειτουργεί η RFA;
Η RFA χρησιμοποιεί θερμότητα που παράγεται από ραδιοκύματα Όταν η ραδιοσυχνότητα εφαρμόζεται στον νευρικό ιστό, καταστρέφει τα νεύρα, γεγονός που σταματά το σήμα του πόνου να φτάσει στον εγκέφαλο με αποτέλεσμα την ανακούφιση από τον πόνο.
Κατά τη διάρκεια της RFA, μια μικρή βελόνα εισάγεται στο νεύρο που προκαλεί πόνο (για παράδειγμα σε μια άρθρωση της σπονδυλικής στήλης με αρθρίτιδα. Στην συνέχεια, ένα ηλεκτρόδιο εισάγεται στην κορυφή της βελόνας, το οποίο στέλνει τα ραδιοκύματα μέσω της βελόνας στο αισθητήριο νεύρο. Η θερμότητα προκαλεί βλάβη στο νεύρο εμποδίζοντάς το να στείλει πλέον σήματα πόνου στον εγκέφαλο. Τα παρακείμενα νεύρα δεν επηρεάζονται από την διαδικασία αυτή.
Διαχείριση του πόνου στη σπονδυλική στήλη
Η RFA χρησιμοποιείται συχνά στη διαχείριση του πόνου που προέρχεται από τις αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης, ιδιαίτερα στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
Μέσα στη σπονδυλική σας στήλη, τα νεύρα ταξιδεύουν στις αρθρώσεις της όψης και στις ιερολαγόνιες αρθρώσεις.
Οι ζυγοαποφυσιακές αρθρώσεις (facet joints) αποτελούν ζεύγη μικρών αρθρώσεων μεταξύ των σπονδύλων της σπονδυλικής στήλης. Αυτές οι αρθρώσεις προσφέρουν ελαστικότητα στην σπονδυλική στήλη και επιτρέπουν την στροφή και κάμψη στον κορμό. Δύο μικρά νεύρα, που αποτελούν τους αισθητήριους κλάδους των ζυγοαποφυσιακών αρθρώσεων στέλνουν σήματα πόνου προς τον εγκέφαλο σε περίπτωση φλεγμονής (αρθρίτιδας).
Το ίδιο συμβαίνει και με τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις που εντοπίζονται στο πίσω μέρος της λεκάνης.
Η RFA στοχεύει στην διακοπή του σήματος των αισθητικών αυτών νεύρων από τις ζυγοαποφυσιακές και τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις προς τον εγκέφαλο.
Ποιος ασθενής είναι υποψήφιος για RFA;
Σύμφωνα με τον Δρ Λυκίσσα η RFA μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα σε ασθενείς:
- Που είχαν έστω και παροδική ανακούφιση από τον πόνο μετά από έγχυση κορτιζόνης συνήθως μαζί με τοπικό αναισθητικό στις αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης. Αυτό υποδεικνύει ότι το συγκεκριμένο νεύρο αποτελεί την πηγή του πόνου και αποτελεί κατάλληλο στόχο για την RFA.
- Με χρόνιο πόνο που δεν ανταποκρίνεται σε άλλη θεραπεία, όπως τα παυσίπονα και η φυσικοθεραπεία, πριν προχωρήσουν στην χειρουργική επέμβαση.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της RFA;
Ο ασθενής ξαπλώνει με το στομάχι σε ένα ειδικό τραπέζι. Ο Δρ Λυκίσσας θα χρησιμοποιήσει ένα τοπικό αναισθητικό για να μουδιάσει την περιοχή του δέρματος όπου θα εισαχθεί η λεπτή βελόνη. Η τοποθέτηση της βελόνης καθοδηγείται από ακτινοσκόπηση. Μόλις η βελόνη φθάσει στο σημείο που προορίζεται, ο Δρ Λυκίσσας θα προβεί σε μια ειδική δοκιμασία για να επιβεβαιώσει ότι η βελόνη βρίσκεται στην επιθυμητή θέση.
Η δοκιμασία συνίσταται στην εισαγωγή ενός μικροηλεκτροδίου μέσα από την βελόνη.
Ραδιοσυχνοτήτων εκπέμπονται μέσω της βελόνας ώστε να θερμανθούν και να καταστραφούν οι απολήξεις στην πάσχουσα άρθρωση του αισθητηριακού νεύρου, εμποδίζοντάς το να στέλνει σήματα πόνου στον εγκέφαλό σας.
Πόσο διαρκεί η RFA;
Η RFA διαρκεί από 15 λεπτά έως 30 λεπτά ανάλογα με την εντόπιση της πάσχουσας άρθρωσης και τον αριθμό των θεραπειών που χρειάζονται.
- Η επιτυχία της θεραπείας με RFA εξαρτάται συνήθως από την ακρίβεια της διάγνωσης, τις παραλλαγές στην ανατομία του νεύρου και την εκάστοτε τεχνική που χρησιμοποιείται. Μερικοί ασθενείς έχουν αναφέρει έως και 100% μείωση του πόνου μετά από RFA.
- Η RFA που πραγματοποιείται στις ζυγοαποφυσιακές αρθρώσεις (facet joints) μπορεί να προσφέρει ανακούφιση από τον πόνο στο 45% έως 60% των ασθενών.
- Η RFA που πραγματοποιείται στις ιερολαγόνιες αρθρώσεις (SI) μπορεί να προσφέρει ανακούφιση από τον πόνο στο 75% έως 86% των ασθενών.
- Η RFA μπορεί να προσφέρει ανακούφιση από τον πόνο που διαρκεί από 6 μήνες έως και 2 χρόνια. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι κάποιοι ασθενείς βιώνουν ανακούφιση από τον πόνο έως και 3 χρόνια.
Τεχνική RFA σε νεαρή ασθενή 43 ετών με χρόνια οσφυαλγά ως αποτέλεσμα εκτοπισμένης αρθρίτιδας στην αριστερή ζυγοαποφυσιακή άρθρωση μεταξύ του 5ου οσφυϊκού και του 1ου ιερού σπονδύλου.