Σπονδυλική στένωση και δυσκολία στο περπάτημα

Η σπονδυλική στένωση μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ικανότητα του ασθενούς να κινείται και να εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες όπως το περπάτημα. Στην πάθηση αυτή ουσιαστικά ελαττώνεται η διάμετρος του σπονδυλικού σωλήνα λόγω διαφόρων εκφυλιστικών παραγόντων, γεγονός έχει ως αποτέλεσμα τη συμπίεση νεύρων ή ακόμα και του ίδιου του νωτιαίου μυελού. Οι ασθενείς με σπονδυλική στένωση στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης συχνά παρατηρούν πως δυσκολεύονται να περπατήσουν μεγάλες αποστάσεις, να γέρνουν προς τα εμπρός για ανακούφιση ή να αισθάνονται πόνο και μούδιασμα στα κάτω άκρα. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό όχι μόνο την ποιότητα της ζωής των ασθενών, αλλά ακόμα και τις πιο απλές πτυχές της καθημερινότητάς τους.

Τι είναι η σπονδυλική στένωση και πού οφείλεται;

Η σπονδυλική στένωση είναι μια εκφυλιστική πάθηση της σπονδυλικής στήλης κατά την οποία παρατηρείται μείωση της διαμέτρου του σπονδυλικού σωλήνα. Απότοκο αυτής της κατάστασης είναι η άσκηση πίεσης στον νωτιαίο μυελό ή στα νωτιαία νεύρα. Η στένωση του σπονδυλικού σωλήνα εμφανίζεται συνήθως στην οσφυϊκή (μέση) ή στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, καθώς η μέση και ο αυχένας είναι κινητές μονάδες και κατά συνέπεια υφίστανται τις μεγαλύτερες καταπονήσεις.

Η σπονδυλική στένωση είναι συχνά το αποτέλεσμα της φυσιολογικής φθοράς της σπονδυλικής στήλης που σχετίζεται με τη γήρανση. Η εκφύλιση των σπονδύλων προκαλεί οστεοαρθρίτιδα και την ανάπτυξη οστεοφύτων. Τα οστεόφυτα συνιστούν οστικές προβολές που καταλαμβάνουν χώρο μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα και πιέζουν τα νεύρα. Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν:

• Δισκοκήλη, η οποία μπορεί να επιδεινώσει τη σπονδυλική στένωση, περιορίζοντας ακόμη περισσότερο τον διαθέσιμο χώρο για τα νεύρα εντός του σπονδυλικού σωλήνα.
• Πάχυνση των συνδέσμων της σπονδυλικής στήλης η οποία μειώνει σημαντικά το διαθέσιμο χώρο στο εσωτερικό του σπονδυλικό σωλήνα.
• Όγκοι σπονδυλικής στήλης, οι οποίοι αν και σπάνιοι μπορούν να καταλάβουν χώρο στον σπονδυλικό σωλήνα και να ασκήσουν εκτεταμένη πίεση στα νεύρα.
• Κατάγματα σπονδύλων που ενδέχεται να προκαλέσουν μετατόπιση οστικών τμημάτων.

Πώς η σπονδυλική στένωση δυσκολεύει ακόμα και καθημερινές δραστηριότητες όπως το περπάτημα;

Η σπονδυλική στένωση και η δυσκολία στο περπάτημα δυστυχώς είναι άρρηκτα συνδεδεμένες. Η πάθηση αυτή μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την κινητικότητα και ιδίως το περπάτημα, καθώς προκαλεί συμπτώματα όπως πόνο, μούδιασμα και μυϊκή αδυναμία, τα οποία συλλογικά δυσχεραίνουν την ικανότητα του ασθενούς να περπατά άνετα και με ασφάλεια. Μάλιστα, η σπονδυλική στένωση προκαλεί μια παθολογική κατάσταση που περιγράφεται με τον όρο νευρογενής διαλείπουσα χωλότητα.

Η στένωση του σπονδυλικού σωλήνα προκαλεί πίεση στα νωτιαία νεύρα που ρυθμίζουν τη νευρική λειτουργία των κάτω άκρων. Αυτό οδηγεί σε μια σειρά συμπτωμάτων που επηρεάζουν την ικανότητα του ατόμου να περπατά. Οι ασθενείς αρχικά βιώνουν πόνο, μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα πόδια, τα οποία γίνονται πιο έντονα κατά τη διάρκεια του περπατήματος ή της ορθοστασίας. Η συμπίεση των νεύρων μπορεί να επηρεάσει επίσης τη λειτουργία των μυών, προκαλώντας αίσθημα αδυναμίας, κυρίως στα πόδια. Ο πόνος και η αδυναμία οδηγούν συχνά σε αλλαγές στη βάδιση, όπως μικρότερα βήματα ή σύρσιμο των ποδιών, επιδεινώνοντας την κινητικότητα. Η πίεση στα νεύρα μπορεί να συμβάλλει επίσης σε εν δυνάμει απώλεια της ισορροπίας, αυξάνοντας τον κίνδυνο πτώσεων.

Σε πιο προχωρημένα στάδια, η σπονδυλική στένωση καθιστά δύσκολο ακόμα και το σύντομο περπάτημα, καθώς οι ασθενείς μπορεί να δυσκολεύονται να διανύσουν αποστάσεις μεγαλύτερες από 50-100 μέτρα χωρίς να κάνουν κάποιο διάλειμμα, με τα συμπτώματα να υποχωρούν προσωρινά όταν κάθονται ή σκύβουν ελαφρά προς τα εμπρός. Καθώς η κατάσταση επιδεινώνεται, οι ασθενείς αισθάνονται έντονο πόνο και κράμπες στα πόδια, ιδιαίτερα κατά τη βάδιση ή την ορθοστασία. Ο πόνος μπορεί να ακτινοβολεί στο πέλμα, τον μηρό, τη γάμπα ή τον γλουτό, ανάλογα με το νεύρο που συμπιέζεται, ενώ δεν αποκλείεται να εξαπλωθεί σε όλη τη μέση και τα κάτω άκρα.

Επιλογές θεραπείας

Η θεραπεία εξαρτάται από τη σοβαρότητα της πάθησης και την ένταση των συμπτωμάτων. Σε πρώτη φάση, η αντιμετώπιση είναι συνήθως συντηρητική και περιλαμβάνει την φυσικοθεραπεία, την φαρμακευτική αγωγή και την τροποποίηση ορισμένων δραστηριοτήτων. Ως προς τη φυσικοθεραπεία, οι ασθενείς καλούνται να εκτελέσουν ασκήσεις που ενδυναμώνουν τους μύες της σπονδυλικής στήλης και βελτιώνουν την ευλυγισία, οι οποίες μπορούν να μειώσουν την πίεση στα νεύρα και να βελτιώσουν τη βάδιση. Όσον αφορά στη φαρμακευτική αγωγή, συνιστώνται αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα τα οποία βοηθούν στη διαχείριση του πόνου. Ως προς την τροποποίηση των δραστηριοτήτων, συνιστώνται χαμηλής έντασης δραστηριότητες, όπως το περπάτημα ή η κολύμβηση και η χρήση υποστηριγμάτων βάδισης. Σε σοβαρές ωστόσο περιπτώσεις, όπου η πίεση στα νεύρα είναι εκτεταμένη, απαιτείται χειρουργική αποκατάσταση του προβλήματος. Οι επεμβάσεις που μπορούν να πραγματοποιηθούν σε αυτή την περίπτωση είναι δύο, η κλασική πεταλεκτομή και η σύγχρονη, ελάχιστα επεμβατική μικροαποσυμπίεση. Η μικροαποσυμπίεση συνιστά μια χειρουργική τεχνική κατά την οποία επιτυγχάνεται η αποσυμπίεση των νευρικών στοιχείων, μέσω μιας μικρής χειρουργικής τομής. Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός – Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης Δρ. Μάριος Λυκίσσας αντιμετωπίζει με τον ενδεδειγμένο ανά περίπτωση τρόπο τη σπονδυλική στένωση και τους περιορισμούς που αυτή προκαλεί όπως η δυσκολία στο περπάτημα.