Ο πόνος στη μέση δυστυχώς αποτελεί σύμπτωμα που πλέον απαντάται ολοένα και συχνότερα ακόμα και σε νεαρά άτομα. Ένα από τα πιο συχνά αίτια πόνου στη μέση είναι η δισκοκήλη μέσης ή αλλιώς κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Αυτή συνιστά μια από τις πιο συχνές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης, ιδιαίτερα στο χαμηλότερο τμήμα της, στην οσφυϊκή δηλαδή μοίρα. 

 

Ανατομία του μεσοσπονδύλιου δίσκου

Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος αποτελείται από δύο βασικά μέρη: τον ινώδη δακτύλιο, που είναι το εξωτερικό περίβλημα του δίσκου, και τον πηκτοειδή πυρήνα, το μαλακό σαν ζελέ εσωτερικό του το οποίο παρέχει ελαστικότητα και απορροφά τους κραδασμούς. Η λειτουργία του μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι να αποτρέπει την τριβή των σπονδύλων μεταξύ τους, ενώ παράλληλα επιτρέπει στη σπονδυλική στήλη να εκτελεί ένα σημαντικό εύρος κινήσεων. 

 

Πότε εμφανίζεται πρόβλημα;

Πρόβλημα εμφανίζεται όταν ο ινώδης δακτύλιος υποστεί ρήξη, με αποτέλεσμα να απελευθερωθεί το υλικό του πυρήνα του δίσκου εντός του σπονδυλικού σωλήνα. Αυτή η διαρροή ονομάζεται δισκοκήλη μέσης και μπορεί να ασκήσει πίεση στα νευρικά στοιχεία που διέρχονται από τον σπονδυλικό σωλήνα, προκαλώντας έντονο πόνο και νευρολογικά συμπτώματα. Η δισκοκήλη εκδηλώνεται συχνότερα στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, καθώς αυτή επιδέχεται το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεων που ασκούνται στη σπονδυλική στήλη.

 

Τι είναι η δισκοκήλη μέσης;

Η δισκοκήλη μέσης είναι μια συχνή πάθηση της σπονδυλικής στήλης που μπορεί να εμφανιστεί με έντονη κλινική εικόνα. Η πάθηση εμφανίζεται όταν ο μεσοσπονδύλιος δίσκος προβάλλει εκτός των φυσιολογικών ορίων του, ασκώντας πίεση στα παρακείμενα νεύρα και προκαλώντας νευρολογικά συμπτώματα, όπως πόνο, μούδιασμα και αδυναμία στα κάτω ή στα άνω άκρα.

 

Αίτια εμφάνισης δισκοκήλης στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης

Τα αίτια της δισκοκήλης στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης ποικίλλουν. Βασικό αίτιο είναι η φυσική φθορά των μεσοσπονδύλιων δίσκων με την πάροδο του χρόνου. Η προοδευτική αυτή εκφύλιση οδηγεί σε μείωση της ελαστικότητάς τους και αύξηση του κινδύνου ρήξης του εξωτερικού ινώδους δακτυλίου. Παράλληλα, ένας σοβαρός τραυματισμός στην πλάτη ή κάποια πτώση μπορεί να προκαλέσει ρήξη του ινώδους δακτυλίου του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Ιδιαίτερα επιβαρυντικά λειτουργεί και το υπερβολικό σωματικό βάρος, καθώς αυξάνει την καταπόνηση στη σπονδυλική στήλη. Επίσης, η παρατεταμένη λανθασμένη στάση του σώματος, ειδικά σε καθιστή θέση, συμβάλλει στην καταπόνηση της μέσης και προκαλεί ή επιδεινώνει την δισκοκήλη. Τέλος, η υπερβολική καταπόνηση της σπονδυλικής στήλης λόγω συνεχούς άρσης βαρειών αντικειμένων κατά τη διάρκεια της προπόνησης ή της χειρωνακτικής εργασίας  μπορούν να επιβαρύνουν τους μεσοσπονδύλιους δίσκους, οδηγώντας προοδευτικά σε δισκοκήλη μέσης. 

 

Συμπτώματα που προκαλεί η δισκοκήλη μέσης

Τα συμπτώματα της οσφυϊκής δισκοκήλης μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με την έκταση της συμπίεσης των νευρικών δομών. Σε πρώτη φάση, εκδηλώνεται έντονος πόνος στη μέση, δηλαδή οσφυαλγία, που μπορεί να περιορίσει την κινητικότητα. Ο πόνος αυτός συχνά ακτινοβολεί από τη μέση προς τα κάτω άκρα, ακολουθώντας την πορεία του ισχιακού νεύρου. Το σύμπτωμα αυτό ονομάζεται ισχιαλγία. Ταυτόχρονα με τον πόνο εκδηλώνονται συχνά αισθητικές διαταραχές όπως μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα κάτω άκρα. Οι ασθενείς παρατηρούν επίσης μυϊκή αδυναμία, δηλαδή αδυναμία να εκτελέσουν συγκεκριμένες κινήσεις των κάτω άκρων. Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, η πίεση στα νεύρα μπορεί να προκαλέσει παράλυση, δυσκολία στη βάδιση ή αδυναμία ελέγχου του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης. 

 

Επιλογές θεραπείας για τη δισκοκήλη μέσης

Η θεραπεία για την οσφυϊκή δισκοκήλη εξαρτάται από τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και το βαθμό της συμπίεσης των νευρικών στοιχείων. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων (περίπου 85-90%), η οσφυϊκή δισκοκήλη αντιμετωπίζεται επιτυχώς συντηρητικά. Αρχικά, συνιστάται η αποφυγή της έντονης σωματικής καταπόνησης και ο περιορισμός των δραστηριοτήτων για τις πρώτες ημέρες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Ταυτόχρονα, χορηγούνται μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, παυσίπονα και μυοχαλαρωτικά για την ανακούφιση του πόνου. Η φυσικοθεραπεία λειτουργεί επίσης άκρως βοηθητικά, καθώς συμβάλλει στην ενδυνάμωση των μυών του κορμού και τη βελτίωση της ευλυγισίας μέσω ασκήσεων που αποφορτίζουν τη σπονδυλική στήλη. Εάν τα συντηρητικά αυτά μέτρα δεν επιφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, επόμενο βήμα είναι οι επισκληρίδιες εγχύσεις κορτικοστεροειδών με σκοπό την ελάττωση της φλεγμονής και του πόνου. 

Εάν ωστόσο τα συμπτώματα δεν υποχωρούν μετά από 6-8 εβδομάδες συντηρητικής θεραπείας ή όταν ο ασθενής εμφανίζει ιδιαίτερα έντονα ή επιδεινούμενα νευρολογικά συμπτώματα όπως μυϊκή αδυναμία, παράλυση ή προβλήματα στην ούρηση και την αφόδευση, τότε έχει ένδειξη η άμεση χειρουργική αποκατάσταση.

Η πρόοδος στις χειρουργικές τεχνικές και την ιατρική τεχνολογία έχει καταστήσει πλέον εφικτή την αποκατάσταση της πάθησης αυτής με ελάχιστα επεμβατικό και αναίμακτο τρόπο, με την ελάχιστη δυνατή διατάραξη των τριγύρω δομών και μαλακών μορίων της περιοχής. Οι πλέον σύγχρονες τεχνικές για την αποκατάσταση της δισκοκήλης μέσης είναι η μικροδισκεκτομή και η ενδοσκοπική δισκεκτομή. Η μικροδισκεκτομή είναι η πιο συχνά εφαρμοζόμενη ελάχιστα επεμβατική τεχνική για την αποκατάσταση της δισκοκήλης, κατά την οποία αφαιρείται το τμήμα του δίσκου που προβάλλει και ασκεί πίεση στο νεύρο, μέσω μιας μικρής τομής 2-3 εκατοστών και με τη βοήθεια ειδικού χειρουργικού μικροσκοπίου. Ανάλογα, κατά την ενδοσκοπική δισκεκτομή, η πρόσβαση στον δίσκο πραγματοποιείται μέσω μιας μικροσκοπικής τομής και ακολουθεί η αφαίρεση του τμήματός του που προβάλλει με τη χρήση κάμερας – ενδοσκοπίου. Και με τις δύο αυτές τεχνικές ο ασθενής λαμβάνει εξιτήριο την ίδια ή την επόμενη ημέρα, χωρίς πόνο. 

Η δισκοκήλη μέσης είναι μια συχνή και αρκετά επώδυνη πάθηση της σπονδυλικής στήλης που ασκεί σημαντική επίδραση στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Η έγκαιρη διάγνωση και η εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας, είτε συντηρητικής είτε χειρουργικής, είναι καθοριστικής σημασίας για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας του ασθενούς και την ανακούφιση από τον πόνο. Εάν η πάθηση απαιτεί χειρουργική αποκατάσταση, ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός – Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης Δρ. Μάριος Λυκίσσας εφαρμόζει τις πιο σύγχρονες, ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, ώστε ο ασθενής να επανέλθει όσο το δυνατόν γρηγορότερα στην καθημερινότητά του.